KARPOKO TUNELAREN SINDROMEA

Karpoko tunelaren sindromea (KTS) eskumutur-mailan gertatzen den erdiko nerbioaren konpresio-sindrome arrunta da (% 3,8), maizago eragiten die emakumeei, eta desgaitasun-arrazoia goiko gorputz-adarretan da; orokorrean esan dezakegu baita ere eskumuturreko minaren kausa ohikoena dela.

Sindrome honen izenak adierazten duen bezala, karpoko tunela eskumuturraren aurreko aldean dagoen kanal edo korridore anatomikoa da. Karpoko tunelaren sindromea tunelaren presio handitzeari egozten zaio erdiko nerbioaren konpresioaren ondorioz eskumuturraren mailan, lehen aipatu bezala.

Karpoaren kanal hau, karpoaren zeharkako lotailuak mugatzen du aurrealdetik eta karpoaren hezurrek atzealdean. Kanal horretatik eskuko eta hatzetako gihar flexoreak igartzen dira. Karpoaren zeharkako lotailuak giharren eta eskeletoaren egiturak presionatzen ditu, erdiko nerbioa barne; beraz, tunelaren diametroa murrizten da, eta honek nerbio ertaina zapaltzea eragiten du. Erdiko nerbioak sentsazioa eta mugimendua ematen du hatz lodia dagoen eskuaren ondoan (eskuaren ahurra, hatz lodia, hatz erakuslea, erdiko hatza eta erpuruaren aldeko hatz eraztunaren aldea).

KTSaren etiología ohikoena idiopatikoa da. Hala ere, gerta daitezkeen beste kausa batzuk honela sailka daitezke: lokalak (tenosinobitisa, mintz sinovial hipertrofikoa, etab.), eskuzko bibrazio-tresnen erabilera, traumatismoak (Colles-en haustura barne), karpoaren hezurraren dislokazioa, eskumuturraren artikulazioaren ondoko haustura edo gaizki sendatutakoa, anomalia anatomikoak, tokiko tumorea eta faktore ezberdinak. Faktore okupazionalak azpimarratu behar dira, esate baterako, eskuaren tendoi flexoreetan hilabeteetan edo urteetan estres errepikorrak eragindako lesioa; horregatik, informatikako profesionaletan, ostalaritzan, mekanografoetan, pianistetan, gitarra-jotzaileetan eta arte ederretako margolarietan KTS garatu daiteke.

Nerbioaren presioarekin lotutako sintomek barne hartzen dituzte horietara, inurridura, garra, mina eta ahultasuna nerbio ertainaren eskuaren ahurrean. Ahultasunak pintza-heldulekuan ere izan dezake eragina, hatz erakuslearen eta erpuruaren artean. KTSaren eboluzioan hainbat fase daude, baina bitan laburbilduko ditugu:

1. Lehenengo fasean, soilik gauez eta goizeko lehen orduan lokartzen da, baina eboluzionatu egin dezake, egunean zehar sentikortasuna galduz.
2. Fase aurreratuan, erdiko nerbioaren narritadurak mina eragiten du eskumuturrean eta besaurrean, eta kasurik esaguratsuenetan ere, erpuruaren hatz-mamiaren muskuluen endekapena ager daiteke (gorentasun tenarra).

Hainbat tratamedu iradoki dira, eta horiek aurkikuntzen ebaluzio klinikoan oinarritzen dira, azterketa fisikoaren eta nerbio-gidatzearen azterketen bidez. Ebaluzio klinikoa egin ondoren, tratamendu bat edo beste aukeratuko da, lesio-mailaren eta zein fasetan dagoen kontuan hartuta. Bi tratamendu mota azpimarra ditzakegu:

• Tratamendu ez-kontserbatzaileak, interbentzio kirurgiko bat eginez eta kanpoko tuneletik nerbioa askatuz.
• Tratamendu kontserbatzaile eraginkorrak nerbioa irristatzeko tekniken bidez, tendoiak irristatzeko ariketen bidez eta, horrela, nerbio ertainaren irristadura hobetuz itsaspenak askatuz.

Azkenik, kasu gehienetan fisioterapia gomendatzen da. Baina, beti bezala, beharrezkoa da balorazio egokia, tratamendu egokia eta paziente bakoitzari zuzendutako ariketak programatzea.